Hoe werkt een Swarovski verrekijker?

In dit artikel krijgt u meer informatie over de werking van een Swarovski verrekijker. We geven uitleg over de opbouw en gebruik van technische ontwikkelingen zoals de nieuwste coatings. Ook vertellen we over het schemergetal de uittredepupil en nog veel meer andere technische zaken die voor vele optiek gebruikers onduidelijk zijn. Er wordt vaak gesproken over lichttransmissie, contrast en vertekening, maar wat houdt dit nu feitelijk in voor de gebruiker?

Swarovski staat tegenwoordig synoniem aan luxe goederen zoals kristal en juwelen maar natuurlijk ook voor luxe optiek. De grondlegger van Swarovski werd in 1862 geboren in Tsjechië; Daniel Swarovski. Daniel was de zoon van een glasbewerker en is zo in het proces van glas bewerking gerold. In 1895 richtte Swarovski samen met Armand Kosman en Franz Weiss de Firma Swarovski op (Bron).

De opbouw van een optisch systeem

Bij de constructie van kijkers moet met twee verschillende optische systemen rekening worden gehouden; namelijk het technische systeem de verrekijker en het fysieke systeem de ogen. Beide systemen zijn naadloos op elkaar afgestemd. De opbouw van een Swarovski verrekijker bestaat uit verschillende lenzen en prisma systemen.

Het objectief

Het objectief van een Swarovski verrekijker heeft als doel zoveel mogelijk licht te verzamelen. Het beeld wat binnenkomt via het objectief wordt verkleind en omgedraaid; oftewel het beeldstaat op zijn kop. Dit beeld dient natuurlijk gecorrigeerd te worden

Het omkeersysteem

Het ‘omkeersysteem zorgt voor het rechtzetten van het beeld wat via het objectief binnenkomt. Bij verrekijkers bestaat dat uit prima’s en bij richtkijkers uit lenzen. Bij prisma’s onderscheiden wij twee systemen: het porrosysteem en het dakkantsysteem. In deze prismasystemen wordt in het invallende licht meervoudig compleet gereflecteerd.

Het oculair en de gezichtsveld openingen

Het verkleinde beeld wat is binnen gekomen door het objectief wordt vergroot door het oculair, dit gebeurd volgens het principe van een loep. De oculairen van een Swarovski verrekijker stemmen qua constructieve perfectie overeen met hoogwaardige foto objectieven. Binnen het optisch systeem bevinden zich meerdere openingen. Deze functioneren als lichthoeveelheid opening (objectief opening; is gelijktijdig de objectief vatting) en reduceren het binnenvallend licht tot het ‘’bruikbare’’ gedeelte (gezichtsveld opening). Dit ‘’bruikbare gedeelte’’ is bij hoogwaardige verrekijkers zoals de Swarovski verrekijkers technisch zo perfect dat er een randscherp beeld met groot gezichtsveld ontstaat. Door een gericht gebruik van de openingen wordt de beeldkwaliteit dus positief beïnvloed.

De uittredepupil

Het invallende licht van een objectief wordt in de kijker gebundeld en verlaat deze kijker naar het oog in de richting van het oculair, en wel in de diameter van de zogenaamde uittredepupil. De grootte ervan wordt als volgt berekend: objectief diameter : vergroting.

Bij een Swarovski verrekijker met een objectief van 42mm en een vergroting van 7x wordt dit dus als volgt berekend: 42mm : 7 = 6 uittredepupil.

De uittredepupil is bij een verrekijker te herkennen als men op een afstand van circa 30cm op het oculair kijkt. De daar afgebeelde lichtschijf is de uittredepupil. De diameter ervan bedraagt bij verrekijkers gewoonlijk tot 8mm, bij richtkijkers/telescopen afhankelijk van de vergroting en het objectief diameter duidelijk meer of minder. De uittrede pupil zegt gelijktijdig iets over de door de verrekijker lopende lichthoeveelheid en is dus onder andere een indicatie voor de geschiktheid in de schemering.

Optische factoren

De vergroting

Over het algemeen wordt als belangrijkste factor de vergroting genoemd. De vergroting geeft aan hoeveel keer een object dichterbij verschijnt. Met een 10x voudig vergrotende verrekijker wordt bijv. een op 100 meter afstand staande reebok optisch zo vergroot alsof hij op 10 meter met het blote oog bekeken wordt.

Voorbeeld: Een op 100 meter staande reebok blijkt bij….

2-voudige vergroting op 50 meter afstand te staan
4-voudige vergroting op 25 meter afstand te staan
8-voudige vergroting op 12,5 meter afstand te staan

Bij telescopen bestaat in vele gevallen de mogelijkheid door wissel oculairen verschillende vaste of variabele vergrotingen te verkrijgen. Bij Swarovski richtkijkers hebben intussen de variabele vergrotingen doorgezet. De keuze van de juiste richtkijker vereist i.v.m. verschillende jachtvormen een vakkundig advies.

Het gezichtsveld

Bij het kijken door een onbewogen Swarovski verrekijker ziet men een cirkelvormig fragment uit de werkelijkheid. De grootte van dit fragment noemt men het gezichtsveld. Bij verrekijkers en telescopen wordt het gezichtsveld in meter (diameter) op een afstand van 1000 meter aangegeven, d.w.z. m/1000 m. Bij Swarovski richtkijkers vindt men deze opgave voor 100 meter (m/100 m).

Voor zowel verrekijkers als richtkijkers is altijd een zo groot mogelijk gezichtsveld wenselijk. De technisch zinvol realiseerbare gezichtsveldgrootte wordt echter in belangrijke mate door de vergroting bepaald. Hoe hoger de vergroting, des te kleiner het gezichtsveld! Het gebruiksdoeleinde bepaalt dus in aanzienlijke mate de keuze van de vergroting.

Bij Swarovski richtkijkers voor een drijfjacht is een groot gezichtsveld beslissend, daarom kiest men voor een lage vergroting zoals de Z8i drijfjachtkijker met 0,75x vergroting. Voor de jacht in een gebergte waar vaak op grotere afstanden wordt geschoten is een hogere vergroting vereist en de grootte van het gezichtsveld komt dan op de tweede plaats, men kiest dan bijvoorbeeld voor de Z8i 2,3-18×56 richtkijker.

Hoe groter de uittredepupil des te groter is de lichtsterkte. In theorie moeten uittredepupil en oogpupil niet alleen precies op elkaar liggen, maar ook qua diameter overeenstemmen. In de praktijk is dit slechts beperkt mogelijk, omdat de oogpupil niet alleen voortdurend groter en kleiner wordt, maar ook doordat de pupil zich steeds verplaatst door het kijken in verschillende richtingen.

Het schemergetal

Onderzoeken hebben aangetoond dat bij even grote uittredepupil de prestaties van kijkers in de schemering toenemen met de vergroting. De stelling; Hoe groter het schemergetal des de beter de geschiktheid voor de schemering, is echter alleen geldig als de uittredepupil groter of tenminste even groot is als de oogpupil. Is de uittredepupil kleiner dan wordt maar een gedeelte van de oogpupil verlicht. Het oog krijgt te weinig licht en het beeld verschijnt donker. Om deze reden heeft het schemergetal in de praktijk voor de jager geen betekenis, het is zelfs misleidend. Belangrijker is de zo groot mogelijke waarde van de uittredepupil.

Beeld en fabricage kwaliteit

Beeld en fabricage kwaliteit zijn tot nu toe volledig buiten beschouwing gelaten echter maakt dit het verschil tussen kijkers in het top segment zoals Swarovski en verrekijkers uit het lage en midden segment. Het onderscheidt in verrekijker kwaliteit wordt in dit verband gemaakt op de volgende gebieden:

Hoogwaardig optisch design
Minimale toleranties
Perfecte afwerking
Gebruik van hoogwaardige materialen en coatings
Permanente kwaliteitscontrole
Verplichting tot kwaliteit door jarenlange garantie.

Om aan hoge kwaliteitseisen te voldoen liggen bewerkingsprocessen en toleranties bijvoorbeeld op optisch gebied in het bereik van honderdduizendste mm. Beeldkwaliteit ontstaat door onderstaande beschreven optische en fijn mechanische details.

Contrast en coating

Als een verrekijker voor de gebruiker een scherp bij licht-donker overgangen duidelijk afgegrensd beeld geeft spreekt men over een contrast rijk beeld. Onder contrast wordt de verhouding van de lichtdichtheid van aan elkaar grenzende, verschillende heldere vlakken verstaan. Een goede verrekijker moet niet alleen scherp afbeelden maar ook een aangenaam, duidelijk gestructureerd beeld leveren. Een contrast arm beeld zorgt ervoor dat u object moeilijker of niet kunt aanspreken.

Contrast is vanuit een optisch oogpunt bekeken het resultaat van hoogwaardig gepolijst glas en verdere verbetering ervan door coating/ontspiegeling. Laatstgenoemde functioneert volgens het interfentie principe met hulp van zogenoemde ‘dunne lagen’. Om dit proces te verduidelijken kunnen wij natuurkundige processen bekijken.

Een lichtstraal wordt door een ondoorzichtig medium zoals bijv. een spiegel gereflecteerd. Bij glas is dit echter anders: hier dringt het licht door het medium glas heen. Op elk glas oppervlak wordt echter 5% van het licht gereflecteerd. Het overgebleven licht valt op de volgende lens en wordt opnieuw 5% gereflecteerd. Bij een uit 6 lenzen bestaand niet gecoate verrekijker treedt dus door het totale aantal van 12 reflectievlakken een lichtverlies (transmissie verlies) van 45% op.

Lichtdoorlaatbaarheid of transmissie

Verrekijkers in de topklasse behalen hier waarden van 93%, een hogere waarde is bij realistische fabricage procedures nauwelijks haalbaar. Reclame met hogere waarden hebben vaak enkel betrekking op een lens of lenzen groep. Dankzij de revolutionaire interferentie spiegel Swarobright reflecteert 99,5% van het licht. Bovendien zorgt deze spiegel voor een gerichte sturing van de kleuraandelen van het licht op precies gedefinieerde lichtgolflengten. De hiervoor aangebrachte ‘’spiegel-laag’’ is slechts 2 duizendste mm dik, ter vergelijking een haar heeft een dikte van 7 honderdste mm. Deze Swarobright coating bestaat uit 30 lagen, dit zorgt voor een duidelijk onderscheidend vermogen van de Swarovski verrekijker.

Aan de coating en spiegeling van het optisch systeem kan men uiteindelijk de hoogwaardige Swarovski verrekijker herkennen. Aan de hand van een SLC 7x42B verrekijker zullen we de opbouw van een helft van de verrekijker laten zien.

14 glasoppervlakken gecoat met Swarotop of Swarodur
2 prisma oppervlakken voorzien van fase-coating
1 prisma oppervlak voorzien van Swarobright

Vermenigvuldigt men deze getallen met de voor de afzonderlijke lenzen/prima’s verschillend opgebrachte ‘dunne lagen’ dan bestaat het aantal lagen ruim op 80 verschillende lagen per kijkerhelft. Bij een goedkoop product of een product uit de gemiddelde prijsklasse is de bovengenoemde technische perfectie onmogelijk.

Swaroclean is een coating van de externe lens die het reinigen van het objectief en oculair lenzen aanzienlijk makkelijker maakt, vooral met watervlekken, insecten en boomhars. Dankzij het verbeterde reinigingsvermogen kan men de lenzen in een kortere tijd reinigen dit zorgt voor een kleinere kans op krassen. Zo gaat uw Swarovski verrekijker langer mee!

Vertekening

Bij het kijken door een verrekijker verschijnt in het midden beeld, dus daar waar het zwaartepunt van het scherpe zien zich bevindt een object, bijvoorbeeld een kruis. Een verrekijker zonder vertekening geeft dit kruis precies zo weer. Wanneer men dit kruis bekijkt met een verrekijker welke vertekening geeft zal aan de randen dit kruis vervormen. Een hoogwaardige verrekijker geeft geen vertekening om het beeld zo natuurgetrouw mogelijk weer te geven.

Robuustheid en levensduur van de Swarovski verrekijker

Jacht onder extreme omstandigheden vereist veel van goede optiek. Dit geldt niet alleen voor de constructie van de verrekijker maar bijvoorbeeld ook van gebruikte vetten en smeermiddelen. Goedkope vetten drogen bijvoorbeeld snel uit in extreme omstandigheden. Bij verrekijkers is natuurlijk een stabiele verbinding van beide kijkerhelften noodzakelijk. Belangrijk is dan ook een goede verrekijkerbrug van hoogwaardig metaal die een duurzame mechanische verbinding garandeert.

Zoals uit bovenstaande uitleg is gebleken zijn er vele factoren belangrijk voor de opbouw van goede optiek. De Swarovski verrekijker blinkt al decennia uit in kwaliteit en maakt het voor de jager en vogelaar en natuurlijk andere buitenmensen mogelijk om de natuur haarscherp te observeren. In de huidige tijd is een verrekijker een onontbeerlijk optisch instrument. Bijzonder hoge eisen aan een verrekijker ontstaan in de schemer of in de nacht. Om wild onder deze voorwaarden veilig en foutloos te kunnen identificeren heeft men hoogwaardige verrekijkers met uitstekende beeldkwaliteit nodig, waarop men onder alle omstandigheden op kan vertrouwen.

Mist u in het artikel nog vraagstukken? Of heeft u opmerkingen of aanvullingen? Dan horen wij het graag zodat wij de kwaliteit van onze artikelen kunnen verbeteren. Wilt u n.a.v. dit artikel graag eens de kwaliteit van Swarovski verrekijkers of richtkijkers zelf ervaren? Neem dan contact op met een van onze specialisten. Zij helpen u graag met een demonstratie of het beantwoorden van uw vragen.

(Bron: nl.swarovskioptik.com)

Onze Swarovski verrekijkers

In ons assortiment vindt u verschillende modellen van de Swarovski verrekijker. We gaan hieronder verder in op een aantal specifieke modellen.

Swarovski EL Range 10×42 TA

De Swarovski EL Range 10×42 TA is haarscherp en biedt goede prestaties in de schemer. Dit is de enige Swarovski verrekijker met een ingebouwde rangefinder met een maximaal meetbereik van 2000 meter! De Swarovski EL Range 10×42 TA beschikt over een TA functie. TA betekent Tracking Assistant. Wanneer u op uw mobiele telefoon de Swaro app heeft geïnstalleerd kunt u uw laatste 3 meetpunten zien. Deze kunt u zien inclusief de richting, de hoek en uiteraard de afstand.

Geweldige verrekijker voor de bergjacht of wanneer u vaak op uitnodiging in een onbekend veld jacht. Dit model maakt afstanden inschatten overbodig en zorgt voor een weidelijk schot. Wilt u de kijker eerst testen voordat u deze aanschaft? Dat is natuurlijk geen probleem in onze Jachtwinkel hebben altijd Swarovski producten op voorraad!

Swarovski EL Range 8×42 TA

De Swarovski EL Range 8×42 heeft t.o.v. het 10×42 model een breder field of view. Verder zijn de optische kwaliteiten uiteraard gelijkwaardig.

Swarovski NL Pure

De Swarovski NL Pure is het nieuwste en meest ergonomische model uit de Swarovski lijn. De ergonomische vorm i.c.m. de voorhoofdsteun maken deze verrekijker geschikt voor intensief gebruik. De hoge lichttransmissie van 91% maakt deze richtkijker een aanrader voor schemer activiteiten. Swarovski is zo overtuigd van de kwaliteit van deze verrekijker dat men 10 jaar garantie geeft. Wilt u dit model testen? Dat is uiteraard ook bij dit model mogelijk. Uitermate geschikt voor goed aanspreken van wild of vogels.

Persoonlijk advies

Heeft u nog vragen over Swarovski verrekijkers? Of wilt u advies op maat? Neem dan contact op met onze specialisten, zij kunnen u perfect voorzien van het juiste advies en zo voorkomt u een miskoop!

Neem contact op

Swarovski verrekijker; hoe werkt hoogwaardige optiek?